การเขียน
ลิลิตตะเลงพ่าย
สาระการเรียนรู้: สาระที่ ๒ การเขียน
การพัฒนาทักษะการแต่งคำประพันธ์ ผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
คาบเรียนที่ ๑ : ในชั้นเรียน
๑. ประเมินความรู้ ความเข้าใจ และทักษะการแต่งคำประพันธ์ประเภท ร่ายสุภาพ ก่อนการพัฒนา
สร้างความเข้าใจ เรื่อง การพัฒนาทักษะการแต่งคำประพันธ์ ประเภท ร่ายสุภาพ
๒. สร้างความเข้าใจ เรื่องการพัฒนาทักษะการแต่งคำประพันธ์ บนเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
คาบเรียนที่ ๒ : ในชั้นเรียน
๑. ครูบอกช่องทางในการติดต่อสื่อสารและส่งงานผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
๒. ครูแนะนำและสาธิตขั้นตอน การทำงานบน “ครูระพีร์เว็บบล็อก”
๒. สำรวจนักเรียนที่มีปัญหาด้านการเรียนผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ต เพื่อจัดมุมการเรียนรู้ในโรงเรียนให้
คาบเรียนที่ ๓ : บนเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
ก่อนการพัฒนา
๑. นำร่ายสุภาพที่แต่งก่อนการพัฒนา ในชั้นเรียนมาโพสต์ไว้บนครูระพีร์เว็บบล็อกในห้องของตน
๒. ศึกษาฉันทลักษณ์ของร่ายสุภาพ ในหนังสือเรียนหลักภาษาและการใช้ภาษาเพื่อการสื่อสาร
๓. ศึกษาฉันทลักษณ์ของร่ายสุภาพเพิ่มเติมบนเครือข่ายอินเตอร์เน็ตที่เชื่อถือได้โดยบอก
แหล่งข้อมูลที่ศึกษาอ้างอิงชื่อแหล่งข้อมูลไว้ในการส่งงานบนบล็อกด้วย
คาบเรียนที่ ๔ : บนเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
เริ่มพัฒนา
๑. ศึกษาวิธีการตรวจสอบ ฉันทลักษณ์ในการแต่งร่ายสุภาพของเพือน ดังนี้
เลือกรายการต่อไปนี้ไปใช้ให้สอดคล้องกับผลการตรวจ โพสต์ไว้ ในช่อง “ตอบกลับ ดังนี้
– ไม่พบข้อผิดพลาดด้านฉันทลักษณ์
– พบการเข้าลิลิตของโคลงสองสุภาพ ตรงคำว่า
– ไม่พบการเข้าลิลิตของโคลงสองสุภาพ
– พบจุดที่ผิดฉันทลักษณ์ ด้านการสัมผัสคำ คือ
– พบจุดที่ผิดฉันทลักษณ์ ด้านการใช้คำเอก คือ
– พบจุดที่ผิดฉันทลักษณ์ ด้านการใช้คำโท คือ
๒. เลือกตรวจสอบความถูกต้องของ ร่ายสุภาพ ที่เพื่อนแต่ง ๑ ชิ้นงาน
๓. รายงานผลการตรวจสอบ โดยเลือกรายการต่อไปนี้ไปใช้ให้สอดคล้องกับข้อค้นพบแล้วพิมพ์
ผลการตรวจไว้ในช่องตอบกลับของเจ้าของชิ้นงาน ลงชื่อ-นามสกล และเลขที่ของผู้ตรวจไว้ด้วย
ตัวอย่าง การรายงานผลการตรวจสอบ
เราเรียนเขียนเรื่องร่าย เพื่อสืบทอดผลงาน พร้อมสืบสานศิลปะ ไม่เลยละกานกวี
ให้เป็นที่เสียดาย เมื่อสูญหายสิ้นหมด รีบเร่งเขียนแทนทด คู่ฟ้ากานท์กลอน ไทยนา
๑. พบจุดที่ผิดฉันทลักษณ์ ด้านการสัมผัสคำ คือ วรรคทื่ ๒ ไม่มีคำรับสัมผัสกับวรรคที่ ๑
ได้แก่ คำว่า ร่าย กับ ทอด
๒. พบ การเข้าลิลิตของโคลงกับร่าย คือ การร้อยสัมผัสของคำว่า ดาย กับ หาย
๓. พบจุดผิดฉันทลักษณ์ ในการใช้ “คำเอก”คือ คำว่า สิ้น ต้องเป็นคำเอก
๔. พบจุดผิดฉันทลักษณ์ ในการใช้ “คำโท” คือ คำว่า หมด ทด ต้องเป็นคำโท
คาบเรียนที่ ๕ : บนเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
๑. แก้ไข ปรับปรุง ร่ายสุภาพ ที่ได้รับการตรวจจากเพื่อน เรียบร้อยแล้ว นำขึ้นโพสต์อีก
๒. จับคู่แลกเปลี่ยนกันตรวจสอบการแต่ง อีกครั้ง แล้วแสดงผลการตรวจไว้ในช่องตอบกลับ
๓. เมื่อมั่นใจว่าแก้ไขงานถูกต้องเรียบร้อยแล้ว ให้ โพสต์ข้อความว่า
“ขอส่งงานที่ผ่านการตรวจแล้วโดย………..เลขที่……….(ชื่อผู้ตรวจ)
การปฏิบัติ
– ให้นักเรียนฝึกอ่าน ลิลิตตะเลงพ่าย
– ครูสุ่มเลขที่ แต่ละห้อง ให้นักเรียนตอบคำถามที่เกี่ยวกับ เรื่องลิลิตตะเลงพ่าย ที่ได้อ่านไป
การบ้าน
– ให้นักเรียนคัดข้อความ ลิลิตตะเลงพ่าย หน้า 62 มาส่งในคาบต่อไป
– ให้นักเรียนเข้าไปดูวีดีโอ ตอน ภาษาไทยกับ ICT และ ตอน คุณครูนักพัฒนาทักษะ ใน ครูระพีร์เว็บบล็อก
– ให้นักเรียนเข้าไปดูวีดีโอ ตอน ภาษาไทยกับ ICT และ ตอน คุณครูนักพัฒนาทักษะ ใน ครูระพีร์เว็บบล็อก
การปฏิบัติ
– ครูให้นักเรียนอ่านลิลิตตะเลงพ่าย
– ครูให้นักเรียนเขียนเกี่ยวกับวัฒนธรรมในแต่ละอำเภอที่นักเรียนอยู่
– ครูให้แบ่งกลุ่มแยกเป็นแต่ละอำเภอแล้วช่วยกันคิดว่า วัฒนธรรมที่นักเรียนอยู่มีอะไรบ้าง
การปฏิบัติ ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบ
การปฏิบัติ
1 = สิ่งที่ไม่เข้าใจ
2 = สิ่งที่เป็นปัญหาสำหรับเรา (ภายในเวลา 10 นาที)
เสร็จแล้วนำไปปั้มลายเซ็น
การปฏิบัติ ให้นักเรียนก รอกคะแนนแล้วส่งในวันอังคาร
การปฏิบัติ ครูให้นักเรียนดู การพูด ในที่ประชุม หน้า 168
การปฏิบัติ ให้นักเรียนดูหนังสือ หน้า 12 เรื่อง ความสำคัญทางวัฒนธรรม
1. ภาษาสร้างอะไร
2. ภาษาธำรงอย่างไร
3. ภาษาพัฒนาอย่างไร
4. ภาษาสะท้อนวัฒนธรรมอย่างไร
การปฏิบัติ ให้นักเรียนดูหนังสือ หน้า 100 ว่าอุปสรรคที่เราเขียนไปนั้น
ตรงกับข้อไหนบ้าง
การปฏิบัติ เขียนโครงเรื่องเกี่ยวกับหนังสั้น และคิดหัวข้อเรื่องทำหนังสั้น
การปฏิบัติงาน ศึกษาเรื่องการเขียนเชิงธุระ ทำแบบฟอร์มเรื่องการเขียนเชิงธุระในหนังสือ
การปฏิบัติงาน เลือกหัวข้อการทำรายงานและส่งการเขียนรายงานเชิงวิชาการ
การปฏิบัติงาน แบ่งหัวข้องาน หน้า 280 ความเชื่อ10ประการ และเขียนเรียงความเกี่ยวกับโลกสาธารณะ
การปฎิบัติ สอบเรื่องมัทนะพาธา
แบบฝึกอ่าน คิดวิเคราะห์ ตีความ สรุปความและเขียนสื่อความ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47
48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69
70 71 72 73 74 75 76 77 78 79
ร่ายสุภาพ
เอกสารประกอบการเรียนการสอน
ร่าย โคลง จรรโลงจิต เพิ่มผลสัมฤทธิ์ภาษาไทย
สาระการเรียนรู้: สาระที่ ๒ การเขียน
ทดสอบก่อนเรียน
คู่มือการใช้งานเว็บไซต์ประการเรียนการสอนวิชาภาษาไทย
เข้าสู่บทเรียน
ทดสอบหลังเรียน
สวัสดีค่ะ นักเรียนที่รักทุกคน
ช่วงนี้เป็นช่วงที่เรากำลังฝึกแต่งร่ายสุภาพกันนะคะ ครูขอให้นักเรียนแต่งร่ายด้วยตัวเองนะ ไม่ควรให้ใครช่วย หรือแต่งให้ เพราะ เวลาสอบ เราจะสอบ แต่งร่าย จับเวลา ในชั้นเรียนนะคะ ถ้านักเรียนไม่ฝึกฝนตนเอง รับรอง นักเรียนแต่งแข่งกับเพื่อน ๆ ไม่ได้แน่นอน
ก่อนอื่น เรามาศึกษา สังเกต ฉันทลักษณ์ของร่ายสุภาพกันก่อนดีกว่านะคะ 🙂
🙂 สังเกต นะคะ นักเรียน 🙂
🙂 ร่ายสุภาพ จะแบ่งเป็นวรรค ๆ ค่ะ วรรคละ 5 คำ นะคะ ส่งสัมผัสไปยังคำใดคำหนึ่งตามเส้นที่โยงไว้นั่นแหละค่ะ
ตัวอย่างค่ะ 🙂
เพียงพกแผ่นฟากฟ้า หล้าหล่มเลื่องชัยเชวง เกรงพระเกียรติระย่อ ฝ่อใจห้าวบ่มิหาญ ลาญใจแกล้วบมิกล้า
🙂 การส่งหรือรับสัมผัส ในแต่ละวรรค ระวังให้ดีนะคะ “คำสุภาพ” ต้องสัมผัสกับ “คำสุภาพ”นะคะ
คำุสุภาพ หมายถึง คำที่ไม่มีรูปวรรณยุกต์ ค่ะ เช่น คำว่า เชวง กับ เกรง ใช้ส่งรับสัมผัสกันได้
เพราะเป็นคำสุภาพ เนื่องจากไม่มีรูปวรรณยุกต์ทั้งคู่ค่ะ
ส่วน จาน กับ บ้าน ส่งรับสัมผัสกันไม่ได้นะคะ เพราะ คำว่า จาน เป็นคำสุภาพ เนื่องจากไม่มีวรรณยุกต์ แต่คำว่า บ้าน ไม่เป็นคำสุภาพ นะคะ เพราะ มีรูปวรรณยุกต์ ค่ะ เข้าใจนะคะ เด็ก ๆ 🙂
ถ้าเป็นคำมีรูปวรรณยุกต์ ก็ต้องมีรูปวรรณยุกต์ ค่ะ แต่ไม่จำเป็นต้องมีรูปวรรณยุกต์เดียวกันนะคะ
เช่น ย่อ กับ ฝ่อ (ในที่นี้บังเอิญเป็นรูปวรรณยุกต์เดียวกันค่ะ)
ถ้าเป็นคำประพันธ์ประเภทอื่น ไม่จำเป็นต้องคำนึงถึงรูปวรรณยุกต์นะคะ
ยึดแต่ เสียงสระ และเสียงตัวสะกด เท่านั้น ค่ะ อย่าสับสน นะคะ 🙂
ตอนจบของร่ายสุภาพ ฺจะจบด้วย โคลงสองสุภาพ ซึ่ง มีฉันทลักษณ์ ดังนี้ ค่ะ 🙂
ตัวอย่าง โคลงสองสุภาพ ค่ะ เถลิงพระเกียรติคู่ฟ้า ลือตรลบแหล่งหล้า โลกล้วนสดุดี
อย่าลืม ร้อยสัมผัส ระหว่าง ร่าย กับ โคลงสองสุภาพ ที่เรียกว่า การเข้าลิลิต ด้วยนะคะ 🙂
ดูตัวอย่าง นะคะ 🙂 ในที่นี้ คำว่า กล้า กับ ฟ้า เป็น คำร้อยสัมผัส ร่ายกับโคลง ที่เรียกว่า การเข้าลิลิต ค่ะ
เพียงพกแผ่นฟากฟ้า หล้าหล่มเลื่องชัยเชวง เกรงพระเกียรติระย่อ ฝ่อใจห้าวบ่มิหาญ ลาญใจแกล้วบมิกล้า
เถลิงพระเกียรติฟุ้งฟ้า ลือตรลบแหล่งหล้า โลกล้วนสดุดี
( ลิลิตตะเลงพ่าย สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส )
เห็นไหมคะ ว่า คำ ฟ้า กับ หล้า มีรูปวรรณยุกต์ทั้งคู่ จึงสัมผัสกันได้
คราวนี้ ขอให้ นักเรียน ฝึกแต่งร่ายสุภาพ ความยาว ๕ วรรค จบด้วย โคลงสองสุภาพ นะคะ
การปฏิบัติงาน แบ่งกลุ่มวิเคราะห์ร่ายและอ่านบทความในเว็บบล็อคแล้วแสดงความเห็น
โคลงสี่สุภาพ
สาระการเรียนรู้: สาระที่ ๒ การเขียน
ให้นักเรียนศึกษา e-book
เรื่อง โคลงสี่สุภาพ ในลิลิตตะเลงพ่าย ต่อไปนี้
ทำแล้วทำแบบทดสอบ แล้ว แนบไฟล์ กระดาษคำตอบ ส่งครู ทาง e-mail
แบบทดสอบ กระดาษคำตอบ
แบบทดสอบ 2300
โคลงสามสุภาพ
สาระการเรียนรู้: สาระที่ ๒ การเขียน
ให้นักเรียนศึกษา e-book
เรื่อง โคลงสามสุภาพ ในลิลิตตะเลงพ่าย ต่อไปนี้
ทำแล้วทำแบบทดสอบ แล้ว แนบไฟล์ กระดาษคำตอบ ส่งครู ทาง e-mail
แบบทดสอบ เรื่อง โคลงสามสุภาพ
กระดาษคำตอบ เรื่อง โคลงสามสุภาพ
โคลงสองสุภาพ
สาระการเรียนรู้: สาระที่ ๒ การเขียน
ให้นักเรียนศึกษา e-book เรื่อง โคลงสองสุภาพ ในลิลิตตะเลงพ่าย ดังนี้
ทำแบบทดสอบ แล้ว แนบไฟล์ กระดาษคำตอบ ส่งครู ทาง e-mail
สัมผัส คำเอก คำโท โคลงสองสุภาพ กระดาษคำตอบ
Ms.word สัมผัส คำเอก คำโท โคลงสองสุภาพ
Ms.2300 เสียงสัมผัส คำเอก คำโท โคลงสองสุภาพ
การแต่งคำประพันธ์
โคลงสองสุภาพ
โคลงสามสุภาพ
โคลงสี่สุภาพ กำลังทำ
ร่ายสุภาพ
ลิลิต
